Paarden zijn echte kuddedieren; ze leven als het maar even mogelijk is in een groep. Dit gaat natuurlijk vooral op voor wilde paarden; heel veel gedomesticeerde paarden hebben geen keus, omdat ze alleen op stal gehouden worden.
Verschillende kuddes
Er bestaan verschillende soorten kuddes.
De soort die het meest voorkomt, wordt de haremkudde genoemd. Zo’n groep bestaat uit 1 tot 4 merries met hun jongen en een hengst. Alles bij elkaar zijn dat meestal zo’n 10 dieren. De volwassen merries vormen samen de kern van de groep; zij blijven doorgaans lang bij elkaar en zijn soms goede vriendinnen.
De jonge dieren vertrekken op een gegeven moment, tussen hun eerste en vierde jaar uit de kudde.
De jonge hengsten komen na een paar omzwervingen meestal terecht in een ‘vrijgezellenkudde’. Een vrijgezellenkudde is een groepje jonge hengsten dat een tijdje samen optrekt. Na een paar jaar, als de hengsten een jaar of 8 zijn, gaan ze op zoek naar een harem.
De jonge merries die de kudde van hun moeder verlaten, gaan meestal naar een andere haremkudde. Heel soms leven zij ook een tijdje in een (gemengde) jonge-vrijgezellenkudde voordat ze in een haremkudde opgenomen worden.
In de meeste haremkuddes leeft één hengst, maar soms komt het voor dat een kudde twee hengsten telt. De tweede hengst heet ook wel satelliethengst.
Volwassen hengsten leven ook wel eens alleen, bijvoorbeeld in de periode als ze op zoek zijn naar een harem.
Voordelen van de kudde
Voor wilde paarden heeft leven in groepen een paar voordelen. Het grootste voordeel is misschien wel dat het veel veiliger voor een dier om in een groep te leven: samen zie je eerder een roofdier dan alleen en samen is het eerder mogelijk om roofdier af te schrikken. Een paard alleen moet altijd opletten, een paard in een groep kan die taak ook aan anderen overlaten. Zo zie je vaak in een kudde een paar dieren rusten, terwijl er minimaal één paard op wacht staat.
Soms komt het voor dat een merrie een ander veulen dan haar eigen veulen bij zich laat drinken of dat een groep een verweesd veulen ‘adopteert’ – ook dat is een voordeel van sociaal leven.
Een kudde is niet zomaar een groep paarden die elkaar toevallig ergens is tegengekomen. Het is een hecht sociaal verband, dat diep in het paard verankerd is.